Czwartek , 28 Marzec 2024

Najlepsze aplikacje do monitorowania smogu

   04.12.2023
Od lat trwa debata na temat jakości powietrza w Polsce, najbardziej intensywna jest ona w sezonie grzewczym, kiedy wiele osób zaczyna korzystać z wysokoemisyjnych systemów ogrzewania. Wówczas wystarczy wyjść z domu, zwłaszcza w strefach podmiejskich, gdzie więcej ludzi ma klasyczne piece, by się przekonać, jak realnym problemem jest zjawisko smogu. Na szczęście dziś, dzięki nowoczesnym technologiom zwiększony poziom zanieczyszczenia powietrza nas nie zaskoczy, a dzięki aplikacjom na smartfona możemy go poznać jeszcze przed wyjściem z domu.
Zanieczyszczenie powietrza w sezonie grzewczym jest znaczne. Jakość powietrza łatwo sprawdzimy z pomocą aplikacji na smartfona. Fot. Unsplash

Jakość powietrza, zwÅ‚aszcza szczególnie groźny smog, stanowi jedno z najwiÄ™kszych wyzwaÅ„ poczÄ…tku XXI wieku. Gdy powietrze jest brudne, a zawartość szkodliwych substancji przekracza normy, lepiej ograniczyć wychodzenie z domu, a już na pewno przeÅ‚ożyć na inny czas wszelkÄ… wiÄ™kszÄ… aktywność fizycznÄ… i treningi.

JeÅ›li chcemy wiedzieć, jak czyste jest powietrze wokóÅ‚ nas, a sezon grzewczy jest czasem, kiedy szczególnie dużo zanieczyszczeÅ„ z kominów jest emitowanych do atmosfery, warto skorzystać z dobrodziejstw techniki. DostÄ™pnych jest wiele różnych aplikacji, które dokÅ‚adnie pokażą nam parametry powietrza zmierzone przez najbliższÄ… nam stacjÄ™ monitorujÄ…cÄ… (a takich sÄ… w Polsce tysiÄ…ce), co pozwoli ocenić jakość tego, czym oddychamy w naszej bezpoÅ›redniej okolicy.

Co to jest smog?

Nazwa wzięła siÄ™ z poÅ‚Ä…czenia dwóch angielskich sÅ‚ów – smoke, czyli dym oraz fog, co oznacza mgÅ‚Ä™ i faktycznie oddaje naturÄ™ zjawiska. Jest to bowiem zawiesina zanieczyszczeÅ„ unoszÄ…ca siÄ™ w powietrzu, wÅ‚aÅ›nie niczym gÄ™sta mgÅ‚a. Szczególnie mocno zjawisko to dawaÅ‚o siÄ™ we znaki ludnoÅ›ci XIX wiecznego Londynu, gdzie setki tysiÄ™cy mieszkaÅ„ców do ogrzewania domów używaÅ‚o wÄ™glowych pieców, czego efektem byÅ‚o powstawanie gÄ™stego smogu (stanowiÄ…cego później tÅ‚o wielu powieÅ›ci). DziÅ› jest zresztÄ… posobnie, zwÅ‚aszcza u nas, w Polsce, gdzie pieców nadal nie brakuje, a zanieczyszczenia potrafiÄ… być bardzo dokuczliwe.

Krótko mówiÄ…c, smog to zanieczyszczenie powietrza produktami spalania (z pieców grzewczych, ale też i np. aut, maszyn z silnikami spalinowymi), przede wszystkim dwutlenkami siarki, tlenki wÄ™gla i azotu, wszelkiego rodzaju groźnymi pyÅ‚ami, z których najgorsze skutki mogÄ… powodować te najdrobniejsze (frakcja PM2.5), gdyż Å‚atwo przenikajÄ… do pÅ‚uc, uszkadzajÄ…c je.

Jaki informacje znajdziemy w aplikacjach monitorujÄ…cych zanieczyszczenie powietrza?

Aplikacje pokazujÄ… dane monitorowane przez stacje znajdujÄ…ce siÄ™ w wielu punktach kraju (wiÄ™kszość aplikacji radzi też sobie ze zbieraniem danych, gdy jesteÅ›my za granicÄ…). Do najważniejszych wskaźników należą:

Zapylenie powietrza pyÅ‚ami PM10 – majÄ… one wpÅ‚yw na wzmocnienie objawów alergicznych, wzmagajÄ… istniejÄ…ce choroby ukÅ‚adu oddechowego.

Zapylenie PM10 – obecność tych pyÅ‚ów w powietrzu jest szczególnie groźna, przede wszystkim ze wzglÄ™du na ich wpÅ‚yw na procesy kancerogenne (powstawanie nowotworów pÅ‚uc).

CO, czyli tlenek wÄ™gla (czad). To ukryty zabójca – nie ma zapachu, jednak może udusić, zwÅ‚aszcza w zamkniÄ™tym pomieszczeniu. Na otwartym terenie jego stężenie bÄ™dzie mniejsze, ale dÅ‚uższa ekspozycja także może doprowadzić do zawrotów gÅ‚owy.

Ozon – jego obecność w powietrzu wywoÅ‚uje kaszel, bóle gÅ‚owy, podrażnia bÅ‚ony Å›luzowe.

SO2 – dwutlenek siarki, który podrażnia ukÅ‚ad oddechowy.

C6H6 – czyli benzen, który jest substancjÄ… silnie toksycznÄ…, o dziaÅ‚aniu rakotwórczym, co ważne może być też wchÅ‚aniany przez skórÄ™.

NO2 – dwutlenek azotu, który może być szczególnie dokuczliwy dla osób z astmÄ…, a pozostaÅ‚ym wystawionym na ekspozycjÄ™ obniży odporność na infekcje.

Jakie sÄ… najlepsze aplikacje informujÄ…ce o smogu?

Zanim wymieniÄ™ listÄ™ najlepszych aplikacji do monitorowania smogu, warto jeszcze raz podkreÅ›lić, że nie mierzÄ… one same zanieczyszczeÅ„ – zresztÄ… smartfony nie majÄ… takich czujników. SÄ… agregatorami danych ze stacji badawczych rozmieszczonych w naszym sÄ…siedztwie. JeÅ›li wiÄ™c do takiej stacji mamy daleko (np. kilkanaÅ›cie kilometrów) to wartość takiego pomiaru bÄ™dzie dla nas miaÅ‚a pewnÄ… wartość orientacyjnÄ…, jednak parametry powietrza w bezpoÅ›redniej bliskoÅ›ci mogÄ… być nieco inne.

Jakość powietrza w Polsce

Jest to oficjalna aplikacja GÅ‚ównego Inspektoratu Ochrony Å›rodowiska. Aplikacja prezentuje dane tylko z paÅ„stwowych stacji pomiarowych. Aktualne sÄ… prezentowane w postaci kafelków, historyczne na wykresach. Stacje można wyszukać rÄ™cznie lub wskazać na mapie.

Jakość powietrza w Polsce
Aplikacja Jakość Powietrza w Polsce - interfejs

Kanarek

Jedna z najlepszych dostÄ™pnych aplikacji do monitoringu czystoÅ›ci powietrza, stworzona w Polsce. Pokazuje najważniejsze parametry zanieczyszczeÅ„, a do tego czerpie dane z bardzo dużej iloÅ›ci punktów, w tym z sieci paÅ„stwowej GÅ‚ównego Inspektoratu Ochrony Åšrodowiska, w sumie z ponad 3000 stacji pomiarowych gÄ™sto pokrywajÄ…cych kraj. Dane możemy przeglÄ…dać na mapach, ale też po precyzyjnym wyborze miejsca zamieszkania. WażnÄ… cechÄ… aplikacji jest emitowanie alarmów smogowych, co ostrzeże użytkownika przed powietrzem kiepskiej jakoÅ›ci w jego okolicy w danym dniu. Pozwoli to uniknąć przykrych konsekwencji zetkniÄ™cia z zanieczyszczeniami. Aplikacja udostÄ™pnia widżet na ekran startowy telefonu.

Aplikacja Kanarek
Aplikacja Kanarek - interfejs

Airly

To z kolei jedna z najpopularniejszych aplikacji do monitoringu jakoÅ›ci powietrza. To, co jÄ… wyróżnia, to sieć wÅ‚asnych punktów pomiarowych oraz tworzenie prognoz zanieczyszczeÅ„ na nastÄ™pne 24 godziny. Przyda siÄ™ to szczególnie osobom planujÄ…cym spacer lub trening na otwartym powietrzu. W Å‚adnej graficznie intuicyjnej aplikacji zobaczymy zaawansowane dane na temat jakoÅ›ci powietrza i wszelkich ewentualnych zanieczyszczeÅ„. DziÄ™ki programikowi każdy posiadacz wie, czym oddycha na zewnÄ…trz. Program ma też wersjÄ™ na zegarki Apple Watch.

Airly - monitoring jakości powietrza
Airly - łatwy monitoring jakości powietrza

Plume

Kolejna aplikacja do monitoringu jakoÅ›ci powietrza. DziaÅ‚a na caÅ‚ym Å›wiecie i co ważne, potrafi alarmować o wysokich stanach zanieczyszczenia pyÅ‚ami oraz szkodliwymi substancjami. WyÅ›wietla uproszczony indeks jakoÅ›ci powietrza, który pozwala na szybko, bez wnikania w szczegóÅ‚owe dane zorientować siÄ™ jak wyglÄ…da bieżąca sytuacja. Wyróżnikiem jest także tworzenie prognoz zanieczyszczeÅ„ nawet na 4 dni do przodu oraz możliwość skonfigurowania ważnych powiadomieÅ„. Możemy też z jej pomocÄ… sprawdzić archiwalne dane (do 6 miesiÄ™cy), co przyda siÄ™, gdy np. kupujemy mieszkanie i chcemy sprawdzić, czy znajduje siÄ™ w okolicy z czystym powietrzem.

Plume - aplikacja
Plume - aplikacja, w której sprawdzimy też historiÄ™ zanieczyszczeÅ„

AQI (Air Quality Index)

Jedna z popularniejszych na Å›wiecie aplikacji do sprawdzania indeksu czystoÅ›ci powietrza (stworzona w Indiach). Pokazuje wszystkie podstawowe dane, a wiÄ™c zapylenie, obecność dwutlenku siarki, czadu. Posiada bogatÄ… bazÄ™ punktów pomiarowych, w tym z Polski, ale szczególnie przyda siÄ™ podczas wyjazdów zagranicznych, gdyż zasiÄ™giem obejmuje wiÄ™kszość lokalizacji na Å›wiecie, zwÅ‚aszcza tych atrakcyjnych turystycznie. Aplikacja wyÅ›wietla też porady zdrowotne, pozwala na udostÄ™pnianie danych w mediach spoÅ‚ecznoÅ›ciowych, podaje także przydatne dane o haÅ‚asie, temperaturze, a nawet lokalnej wilgotnoÅ›ci powietrza.

AQI - aplikacja do monitorowania jakości powietrza na świecie
AQI - aplikacja do monitorowania jakości powietrza na świecie

Podsumowanie

Smog to zjawisko, które ma negatywny wpÅ‚yw na zdrowie ludzi i Å›rodowisko. Powstaje w wyniku zanieczyszczenia powietrza przez spaliny samochodowe, przemysÅ‚, ogrzewanie domów i inne źródÅ‚a emisji i może powodować podrażnienie dróg oddechowych, astmÄ™, choroby ukÅ‚adu krążenia i nowotwory. Aplikacje do monitorowania smogu to narzÄ™dzia, które pozwalajÄ… sprawdzić aktualny poziom zanieczyszczenia powietrza w danym miejscu lub regionie, dlatego mogÄ… pomóc w podejmowaniu Å›wiadomych decyzji dotyczÄ…cych aktywnoÅ›ci na Å›wieżym powietrzu, wyboru Å›rodków transportu lub dziaÅ‚aÅ„ zmierzajÄ…cych do ochrony naszego zdrowia. Aplikacje do monitorowania smogu majÄ… jeszcze jednÄ… zaletÄ™, zwiÄ™kszajÄ… Å›wiadomość spoÅ‚ecznÄ… na temat problemu zanieczyszczeÅ„ Å›rodowiskowych i przez to mogÄ… zachÄ™cać do dziaÅ‚aÅ„ na rzecz poprawy jakoÅ›ci powietrza.

Tomasz Sławiński

 

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane