Wtorek , 30 Kwiecień 2024

Chcesz zwrócić towar niezgodny z umową? Poznaj nowe prawa

   12.04.2023
Od 1 stycznia 2023 obowiązują nowe przepisy regulujące sprawy gwarancji i rękojmi towaru. Zostały ujednolicone dla całej UE, co – w założeniach – ma pozwolić na zbliżenie praw konsumenckich w poszczególnych częściach Unii, oraz pomóc przedsiębiorcom w rozwijaniu biznesu na takich samych zasadach na terytorium całej wspólnoty. Oto co warto wiedzieć na temat zmian, które już obowiązują, a które zmieniły się w stosunku do zasad obowiązujących wcześniej.
Choć nowe przepisy konsumenckie obowiązują od stycznia 2023, nadal niewiele osób wie o ich istnieniu

Wraz z nadejÅ›ciem 2023 roku zaczęły w Polsce obowiÄ…zywać nowe prawa dotyczÄ…ce przede wszystkim rÄ™kojmi oraz regulujÄ…ce pojÄ™cie „braku zgodnoÅ›ci towaru z umowÄ…”. Przepisy dotyczÄ…ce rÄ™kojmi przeniesiono z Kodeksu Cywilnego do Ustawy o prawach konsumentów.

Zmiany w prawie sÄ… wynikiem implementacji do prawa krajowego trzech dyrektyw UE, tzw. Omnibusadyrektywy Towarowej oraz Cyfrowej. Choć zmiany te już obowiÄ…zujÄ…, ciÄ…gle wielu konsumentów o nich w ogóle nie wie, a tym samym nie jest Å›wiadoma swoich praw. Warto je poznać, ponieważ korekta byÅ‚a znaczÄ…ca i wprowadziÅ‚a ważne nowe elementy do procesu reklamacji zakupionego towaru oraz – i tu mamy ważnÄ… nowość – także usÅ‚ug cyfrowych.

GÅ‚ówne zmiany w prawie konsumenckim

Nowe przepisy przebudowujÄ… relacjÄ™ konsument-sprzedawca, przy czym jako konsument rozumiana jest też osoba, która prowadzi jednoosobowÄ… dziaÅ‚alność gospodarczÄ…, a jej zakup nie ma charakteru zawodowego. Co konkretnie siÄ™ zmieni?

Wydłuża się termin możliwości skorzystania z rękojmi

RÄ™kojmia jest jednÄ… z możliwoÅ›ci (obok gwarancji) skÅ‚adania reklamacji przez konsumenta. ReklamacjÄ™ w takim przypadku skÅ‚adamy w sklepie (u sprzedawcy), a nie producentowi, jak w przypadku gwarancji. Z rÄ™kojmi korzystamy zwykle wtedy, gdy okaże siÄ™, iż zakupiony towar nie jest taki, jak powinien być – np. kupujemy gÅ‚oÅ›nik opisany na póÅ‚ce sklepowej jako stereofoniczny, a w domu okazuje siÄ™, iż dziaÅ‚a wyÅ‚Ä…cznie w trybie mono, albo w sklepie odzieżowym wybieramy nieprzemakalnÄ… kurtkÄ™, tymczasem podczas pierwszego deszczu okazuje siÄ™, że przepuszcza ona wodÄ™ szybciej niż sito. Dotychczas na skorzystanie z rÄ™kojmi mieliÅ›my dwa lata, teraz ten okres wydÅ‚użyÅ‚ siÄ™ aż do szeÅ›ciu lat (jeÅ›li powoÅ‚amy siÄ™ na zasady ogólne).

Co ważne wydÅ‚użony z roku do dwóch lat zostaje okres, w którym to sprzedawca musi wykazać, że sprzedany towar byÅ‚ zgodny z umowÄ….

Nowe przepisy stanowiÄ…, że sprzedawca ma maksymalnie 14 dni na zwrot kwoty należnej wskutek skorzystania z prawa obniżenia ceny albo wskutek odstÄ…pienia od umowy.

KorzystajÄ…c z dobrodziejstw dyrektywy towarowej, konsument może również skorzystać z alternatywnych sposobów rozwiÄ…zywania sporów, takich jak mediacja lub sÄ…dy konsumenckie, aby uzyskać rozwiÄ…zanie swojego problemu w przypadku, gdy nie satysfakcjonuje go sposób, w jaki do reklamacji podchodzi sklep.

„Wada towaru” staje siÄ™ „niezgodnoÅ›ciÄ… z umowÄ…”

Przed zmianami w przepisach towar można byÅ‚o reklamować tylko wtedy, gdy miaÅ‚ wadÄ™ (fizycznÄ… lub prawnÄ…). Nowe przepisy przyniosÅ‚y tu zasadniczÄ… zmianÄ™, bowiem pojÄ™cie wady zostaÅ‚o zastÄ…pione szerszym okreÅ›leniem „niezgodnoÅ›ci towaru z umowÄ…”. Co to oznacza?

  • Towar nie ma wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci (nie nadaje siÄ™ do zastosowania), które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze wzglÄ™du na cel w zapisany w umowie albo wynikajÄ…cy z okolicznoÅ›ci lub przeznaczenia.
  • Produkt nie ma cech, o których istnieniu sprzedawca zapewniÅ‚ kupujÄ…cego, w tym przedstawiajÄ…c próbkÄ™ lub wzór.
  • Towar nie nadaje siÄ™ do celu, o którym kupujÄ…cy poinformowaÅ‚ sprzedawcÄ™ przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgÅ‚osiÅ‚ zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia.
  • Towar nie odpowiada oczekiwaniom dotyczÄ…cym towaru tego rodzaju, opartym na skÅ‚adanych publicznie oÅ›wiadczeniom publicznym sprzedawcy, producenta lub ich przedstawicieli.
  • Towar okazaÅ‚ siÄ™ niekompletny (np. w zestawie brakowaÅ‚o elementu, a nawet zapowiadanych akcesoriów czy instrukcji, której konsument ma prawo oczekiwać).

Sprzedawca nie poniesie odpowiedzialnoÅ›ci za brak zgodnoÅ›ci towaru z umowÄ…, jeÅ›li wyraźnie poinformuje nabywcÄ™, iż konkretna cecha zbywanego towaru odbiega od powszechnie obowiÄ…zujÄ…cych wymogów w tym zakresie, a przed dokonaniem transakcji nabywca siÄ™ na to zgodzi i wyraźnie zaakceptuje ten fakt.

Odbiór towaru od konsumenta od teraz na koszt sprzedawcy

JednÄ… z najbardziej odczuwalnych dla sprzedawców i konsumentów zmian obecnie obowiÄ…zujÄ…cych przepisów w stosunku do starego prawa, jest przeniesienie kosztów dostarczenia reklamowanego towaru z klienta na przedsiÄ™biorcÄ™, tym samym to sklep musi ponieść koszty ewentualnej przesyÅ‚ki w celu wymiany czy zwrotu.

Reklamować można też produkty cyfrowe

WedÅ‚ug nowych przepisów w obrocie prawnym pojawiÅ‚y siÄ™ umowy o dostarczanie treÅ›ci lub usÅ‚ug cyfrowych (a wiÄ™c np. abonament w serwisie Netflix). Tym samym treÅ›ci elektroniczne sÄ… de facto takim samym produktem, jak np. pralka czy telewizor i także podlegajÄ… reklamacji. Tym samym – jeÅ›li uważamy, że oferta sprzedawcy produktu elektronicznego, np. aplikacji jest niezgodna z umowÄ…, możemy dochodzić swoich praw w tym zakresie.

Lepsza informacja

Konsumenci zgodnie z obowiÄ…zujÄ…cym prawem muszÄ… być od teraz dokÅ‚adnie poinformowani, czy podmiot oferujÄ…cy (np. cyfrowy sklep lub wystawca na Allegro) swoje usÅ‚ugi lub treÅ›ci cyfrowe jest przedsiÄ™biorcÄ… czy osobÄ… fizycznÄ…. To ważne, gdyż jeÅ›li nabywamy towar od innego konsumenta, wówczas nie możemy odstÄ…pić od umowy i nie chroniÄ… nas inne przepisy prokonsumenckie. Gdy kupujemy u przedsiÄ™biorcy za poÅ›rednictwem sieci, możemy zrezygnować z zakupu w ciÄ…gu 14 dni.

Nie wszystkie zmiany sÄ… korzystne dla klientów

Krokiem wstecz w stosunku do wczeÅ›niej obowiÄ…zujÄ…cego prawa jest zmiana hierarchii Å›rodków ochrony, o które może wystÄ…pić nabywca. WczeÅ›niej mógÅ‚ siÄ™ on od razu zwracać do sklepu o zwrot pieniÄ™dzy w przypadku stwierdzenia wady, w Å›wietle nowych przepisów najpierw trzeba wykorzystać Å›cieżkÄ™ naprawy lub wymiany niezgodnego z umowÄ… towaru na nowy, natomiast dopiero później bÄ™dzie mógÅ‚ skorzystać z obniżenia ceny lub finalnie odstÄ…pić od umowy.

Tu zresztÄ… nowe prawo nieco siÄ™ komplikuje, gdyż otwiera konsumentowi jeszcze jednÄ… furtkÄ™ – może on od razu zÅ‚ożyć oÅ›wiadczenie, w którym zażąda obniżenia ceny lub rozwiÄ…zania umowy (czyli zwrotu pieniÄ™dzy), ale tylko wtedy, gdy brak zgodnoÅ›ci towaru z umowÄ… jest na tyle istotny, że uzasadnia obniżenie ceny albo odstÄ…pienie od umowy bez uprzedniego żądania naprawy towaru, jego wymiany lub z oÅ›wiadczenia przedsiÄ™biorcy albo okolicznoÅ›ci wyraźnie wynika, że nie bÄ™dzie on w stanie doprowadzić do zgodnoÅ›ci z umowÄ… w rozsÄ…dnym czasie lub bez nadmiernych niedogodnoÅ›ci dla konsumenta.

Tomasz Sławiński

 

 

To też Cię zainteresuje

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane