Piątek , 15 Sierpień 2025

Sterowanie gestami i skrótami – jak przyspieszyć obsługę smartfona bez dotykania ekranu

   07.08.2025
Nie musimy już wchodzić w gąszcz menu i klikać kilku ikon, by wykonać prostą akcję na smartfonie. Dzisiejsze urządzenia mobilne potrafią znacznie więcej – wystarczy stuknięcie w obudowę, potrząśnięcie telefonem albo przeciągnięcie palcem po krawędzi ekranu, by uruchomić aparat, zapisać zrzut ekranu czy przełączyć profil dźwięku. W tym artykule sprawdzamy, jak działają systemowe gesty Androida i iOS, czym jest funkcja „Back Tap”, do czego można wykorzystać potrząsanie telefonu i jak samodzielnie skonfigurować własne „supergesty”, które ułatwią nam codzienność.
Smartfonem można sterować na różne sposoby, jednym z najwygodniejszych są gesty. Fot. HotGear

Smartfon stał się przedłużeniem naszej dłoni, a jednocześnie źródłem ogromnej liczby codziennych interakcji. Odbieramy dziesiątki powiadomień, przeskakujemy między aplikacjami, zmieniamy ustawienia, szukamy skrótów – często w pośpiechu lub jedną ręką. To właśnie z myślą o takich sytuacjach systemy mobilne zaczęły rozwijać alternatywne sposoby obsługi urządzeń, które nie wymagają żmudnego „przeklikiwania” się przez ekran.

Na pierwszy plan wysuwają się tu gesty systemowe i skróty fizyczne, które pozwalają wywołać funkcje za pomocą prostego ruchu – przeciągnięcia, stuknięcia w obudowę czy potrząśnięcia całym urządzeniem. Dzięki nim możemy obsłużyć telefon szybko, instynktownie i często nawet bez konieczności spoglądania na ekran. Nie jest to tylko domena osób z ograniczeniami ruchowymi – z tych rozwiązań korzysta coraz więcej użytkowników, szukających efektywnego sposobu na codzienną ergonomię.

Warto zauważyć, że wiele z tych gestów nie jest domyślnie włączonych. Ukryte w systemowych ustawieniach lub dostępne dopiero po zainstalowaniu odpowiedniej aplikacji, potrafią jednak znacząco przyspieszyć naszą pracę ze smartfonem – zarówno w domu, jak i w podróży. Co więcej, są coraz częściej wykorzystywane jako element automatyzacji, pozwalając na szybkie uruchamianie sekwencji działań przypisanych do jednego gestu.

Gesty systemowe – obsługa bez przycisków

Kiedyś interfejsy mobilne opierały się na zestawie trzech przycisków – „home”, „wstecz” i „ostatnie aplikacje”. Dziś większość nowoczesnych smartfonów porzuciła ten układ na rzecz nawigacji gestami, która nie tylko wygląda nowocześniej, ale też pozwala sprawniej poruszać się po systemie operacyjnym.

W Androidzie i iOS zasady są podobne: przeciągnięcie od dołu przenosi nas na ekran główny, ruch od boku działa jak przycisk „wstecz”, a przesunięcie wzdłuż dolnej krawędzi pozwala błyskawicznie przełączać się między ostatnio używanymi aplikacjami. Te podstawowe gesty nie wymagają praktycznie żadnego przyzwyczajenia – po kilku dniach korzystania z nich większość użytkowników nie chce już wracać do starego układu przycisków ekranowych.

Warto zaznaczyć, że niektóre smartfony – zwłaszcza z nakładkami producentów (One UI, MIUI, EMUI) – pozwalają spersonalizować układ i sposób działania gestów. Możemy np. włączyć gest cofania tylko z jednej strony ekranu, aktywować dodatkowe skróty za pomocą gestów pionowych lub skonfigurować gest przeciągnięcia po czytniku linii papilarnych. To szczególnie użyteczne dla osób leworęcznych albo korzystających z większych ekranów jedną ręką.

Gesty systemowe są dziś standardem, ale wciąż wielu użytkowników nie wykorzystuje ich pełnego potencjału. Tymczasem to prosty sposób na usprawnienie codziennej nawigacji – bez konieczności instalowania dodatkowych aplikacji czy poświęcania miejsca na ekranowe przyciski. Warto poświęcić chwilę na ich konfigurację i przekonać się, jak bardzo potrafią przyspieszyć obsługę urządzenia.

Sterowanie smartfonem bez użycia ikon na ekranie
Sterowanie smartfonem bez użycia ikon na ekranie może być bardzo wygodne. Grafika HotGear

Funkcja „Back Tap” – stuknięcie w obudowę jako skrót

Jedną z najbardziej nieoczywistych, a przy tym niezwykle praktycznych funkcji współczesnych smartfonów jest możliwość sterowania urządzeniem poprzez stuknięcie w tylną obudowę. W systemie iOS opcja ta nosi nazwę Back Tap i dostępna jest od wersji 14. Umożliwia ona przypisanie wybranych działań do podwójnego lub potrójnego stuknięcia w plecki iPhone’a, bez względu na to, w której aplikacji się znajdujemy i czy w ogóle dotykamy ekranu.

Do wyboru mamy zarówno akcje systemowe (np. zrzut ekranu, uruchomienie latarki, włączenie Centrum sterowania), jak i skróty utworzone wcześniej w aplikacji Skróty – co daje ogromne możliwości automatyzacji. Przykład? Stuknięciem uruchamiamy tryb „Nie przeszkadzać” i automatycznie wyciszamy telefon oraz blokujemy powiadomienia.

Na Androidzie podobną funkcjonalność oferują wybrane modele – m.in. Pixel (funkcja Quick Tap) czy niektóre smartfony Xiaomi, Oppo i OnePlus. Tam również można przypisać konkretne reakcje, takie jak odtwarzanie muzyki, otwieranie aparatu, pauzowanie filmu czy sterowanie Google Assistantem. Na urządzeniach bez natywnego wsparcia można posiłkować się aplikacjami zewnętrznymi, np. Tap, Tap – które pozwalają emulować tę funkcję na wielu modelach.

Warto zauważyć, że tego typu sterowanie sprawdza się doskonale w sytuacjach, gdy nie możemy skorzystać z ekranu – np. w rękawiczkach, podczas jazdy rowerem, czy po prostu wtedy, gdy trzymamy telefon w jednej ręce. „Back Tap” i jego odpowiedniki to jedno z tych rozwiązań, które naprawdę zwiększają ergonomię – zwłaszcza jeśli przypiszemy do nich czynności, z których korzystamy regularnie.

Shake to action – potrząśnięciem do celu

Smartfony potrafią zadziwić swoimi możliwościami, nawet tak prosty ruch jak potrząśnięcie urządzeniem może stać się sposobem na wywołanie konkretnej akcji. To rozwiązanie znane jest użytkownikom iPhone’ów od lat – funkcja „Shake to Undo” pozwala na szybkie cofnięcie ostatniej czynności, np. skasowanego tekstu. Choć wielu traktuje to jako mało znaną ciekawostkę, dla niektórych to błyskawiczny sposób na korektę błędu, bez konieczności szukania przycisku „cofnij”.

Na Androidzie możliwości są znacznie szersze. W systemie nie ma jednej wbudowanej funkcji potrząsania, ale jej działanie można z łatwością uzyskać dzięki aplikacjom takim jak Tasker, MacroDroid czy Shake To Lock/Unlock. Umożliwiają one przypisanie akcji do samego gestu wstrząsu – może to być włączenie latarki, wyciszenie telefonu, rozpoczęcie nagrywania dźwięku, czy nawet wykonanie połączenia alarmowego.

Warto pamiętać, że gest potrząsania jest często bardziej naturalny i dostępny niż tapnięcie czy przesunięcie po ekranie, szczególnie wtedy, gdy telefon trzymamy luźno w dłoni lub korzystamy z niego bezwzrokowo – np. w ciemności czy podczas aktywności fizycznej.

To także dobre rozwiązanie dla tych, którzy chcą mieć szybki dostęp do jednej, konkretnej funkcji, bez konieczności tworzenia rozbudowanych skrótów. Wystarczy dobrze skonfigurować aplikację obsługującą shake gesture, by zyskać dostęp np. do trybu „Nie przeszkadzać” jednym dynamicznym ruchem.

Skróty aplikacji i szybki dostęp z poziomu ikony

Nie zawsze potrzebujemy uruchamiać całą aplikację, by wykonać najczęściej powtarzaną czynność. Zarówno Android, jak i iOS oferują od kilku lat możliwość korzystania z tzw. skrótów kontekstowych, które wywołujemy przytrzymując ikonę aplikacji na ekranie głównym. W odpowiedzi otrzymujemy rozwijane menu z najczęstszymi akcjami – np. szybkie rozpoczęcie rozmowy w komunikatorze, otwarcie aparatu w trybie selfie, czy błyskawiczne przejście do nawigacji w Mapach Google.

To rozwiązanie ma kilka zalet. Po pierwsze, pozwala znacząco ograniczyć liczbę tapnięć, zwłaszcza w aplikacjach o wielu funkcjach. Po drugie, wiele skrótów można przypiąć jako osobne ikony do ekranu głównego, co oznacza, że zyskujemy dostęp do konkretnej akcji bezpośrednio z pulpitu – bez konieczności otwierania całej aplikacji.

Na Androidzie funkcja ta dostępna jest niemal na każdym nowoczesnym launcherze i działa dla większości aplikacji wspierających standard skrótów (Shortcuts API). iOS oferuje podobną funkcjonalność pod nazwą Haptic Touch, a skróty można dodatkowo łączyć z akcjami z aplikacji Skróty, co znacznie zwiększa ich potencjał.

W praktyce oznacza to, że możemy np. przytrzymać ikonę Spotify, by od razu uruchomić ulubioną playlistę, albo dodać do ekranu głównego ikonę, która po jednym tapnięciu włączy aparat i rozpocznie nagrywanie wideo. To rozwiązanie nie tylko skraca czas dostępu do najczęściej używanych funkcji, ale też pozwala lepiej dostosować urządzenie do naszego trybu życia i przyzwyczajeń.

Sterowanie gestami
Liczba gestów obsługiowanych przez smartfony jest tak duża, że każdy znajdzie coś dla siebie. Grafika HotGear

Kombinacje i automatyzacja – tworzenie własnych „supergestów”

Największą siłą nowoczesnych skrótów i gestów nie jest ich pojedyncze działanie, ale możliwość łączenia ich w całe sekwencje – czyli automatyzacje. Dzięki narzędziom takim jak Skróty Siri na iOS czy Tasker, MacroDroid i Automate na Androidzie, możemy stworzyć własne, złożone reakcje na proste gesty – np. stuknięcie w obudowę, potrząśnięcie telefonu albo uruchomienie skrótu z poziomu ikony.

Przykład? Potrójne stuknięcie w obudowę może jednocześnie wyciszyć powiadomienia, włączyć tryb nocny i otworzyć aplikację do medytacji. Inna konfiguracja może pozwolić jednym ruchem przełączyć telefon w tryb „praca”: Przejdź wyciszyć dźwięki, aktywować Wi-Fi, otworzyć kalendarz i włączyć listę zadań. Tego typu „supergesty” działają szybko, bez konieczności przechodzenia przez wiele ekranów czy ustawień.

Na iPhonie tworzenie automatyzacji ułatwia systemowa aplikacja Skróty, która pozwala przypisać nawet dziesiątki działań do jednego wyzwalacza – w tym również do funkcji Back Tap, Siri, przycisku, czasu lub lokalizacji. Na Androidzie wachlarz możliwości jest jeszcze szerszy: możemy uzależnić wykonanie akcji od np. podłączenia ładowarki, lokalizacji GPS, poziomu hałasu otoczenia czy połączenia z konkretną siecią Wi-Fi.

Automatyzacja pozwala zmienić smartfon w inteligentnego asystenta, który nie tylko reaguje szybciej, ale robi to w sposób spójny z naszym trybem dnia. Co ważne – raz skonfigurowane sekwencje działają w tle, bez potrzeby ich ręcznego uruchamiania. A to oznacza, że w codziennym użytkowaniu telefon staje się nie tylko wygodniejszy, ale wręcz aktywnie wspiera nasze nawyki i cele.

Podsumowanie

Dzisiejsze smartfony oferują znacznie więcej niż tylko dotykowy ekran. Dzięki gestom, skrótom i automatyzacjom możemy przyspieszyć obsługę codziennych funkcji, uprościć powtarzalne czynności i lepiej dostosować telefon do własnego stylu życia. Co ważne, wiele z tych rozwiązań – takich jak „Back Tap”, potrząsanie urządzeniem czy skróty aplikacji – dostępnych jest od ręki, bez potrzeby instalowania dodatkowego oprogramowania.

Warto poświęcić chwilę na poznanie i skonfigurowanie tych funkcji, bo w zamian zyskujemy nie tylko wygodę, ale i realną oszczędność czasu. To właśnie w tych małych, zautomatyzowanych gestach kryje się nowoczesna ergonomia mobilna, która zmienia sposób, w jaki korzystamy ze smartfona – na co dzień, w pracy i w ruchu.

Tomasz Sławiński

 

To też Cię zainteresuje

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane