Komputer to sprzÄ™t dość delikatny, wrażliwy na zmiany temperatury, kurz i wilgoć, ale też skoki napiÄ™cia w gniazdkach elektrycznych, czy wreszcie podatny na ataki z zewnÄ…trz dokonane przez hakerów i cyberprzestÄ™pców. Oto kilka porad, które pozwolÄ… uniknąć nieprzewidzianych kÅ‚opotów i awarii.
Chronimy komputer przed nagłą awarią sieci elektrycznej
NagÅ‚e wyÅ‚Ä…czenie zasilania, chociażby w wyniku awarii sieci, w efekcie burzy itp. może mieć dla naszego komputera opÅ‚akane skutki. Uszkodzeniu mogÄ… ulec najważniejsze podzespoÅ‚y, a co szczególnie groźne, może to spowodować utratÄ™ zapisanych na dyskach informacji – plików, zdjęć i innych ważnych dla użytkownika materiaÅ‚ów.
Przed ewentualnymi zakÅ‚óceniami napiÄ™cia najlepiej chroni komputer odpowiednia listwa przepiÄ™ciowa, która jest jednym z najważniejszych dla bezpiecznej pracy elementów. Bez niej w ogóle nie należy podÅ‚Ä…czać komputera do zasilania. JeÅ›li natomiast szczególnie mocno zależy nam na bezpieczeÅ„stwie danych, możemy siÄ™ zaopatrzyć w zasilacz awaryjny UPS. Jest to nic innego jak specjalny akumulator, który w przypadku awarii sieci elektroenergetycznej i zaniku napiÄ™cia w gniazdkach, pozwoli na bezpieczne zapisanie pracy i wyÅ‚Ä…czenie komputera.
Tworzymy backupy, aktualizujemy system operacyjny
JeÅ›li nie chcemy siÄ™ bać konsekwencji awarii komputera, na którym przechowujemy ważne dane osobiste lub firmowe, warto regularnie tworzyć kopie bezpieczeÅ„stwa najważniejszych danych. Godne polecenia sÄ… tu zwÅ‚aszcza serwisy chmurowe, które czÄ™sto za darmo pozwalajÄ… tworzyć nie tylko kopie zapasowe samego systemu, ale i osobistych plików, a nawet ustawieÅ„ komputera. Takie magazyny chmurowe sÄ… zwykle bardzo bezpieczne i odporne na dziaÅ‚ania cyberprzestÄ™pców, dodatkowo pewien zasób miejsca na nich otrzymujemy najczęściej w ogóle bez opÅ‚at, co pozwoli na bezproblemowe przechowywanie, chociażby najważniejszych dokumentów. DajÄ… one możliwość dostÄ™pu z caÅ‚ego Å›wiata, jedyny warunek, to posiadanie Å‚Ä…cza internetowego, przez które odbywa siÄ™ caÅ‚a komunikacja.
Dla stabilnej i bezpiecznej pracy komputera ważne jest regularne instalowanie poprawek i aktualizacji tworzonych przez autorów systemu operacyjnego i oprogramowania zainstalowanego na naszym sprzÄ™cie. Nowe sterowniki zwykle eliminujÄ… bÅ‚Ä™dy starych wersji, co pomaga w utrzymaniu maksymalnie efektywnej pracy sprzÄ™tu przez caÅ‚y czas, w którym jest on użytkowany.
System operacyjny komputera warto aktualizować jak najczęściej, zgodnie z poniższymi zasadami:
Automatyczne aktualizacje (zalecane)
- Jeśli system oferuje funkcję automatycznych aktualizacji, najlepiej ją włączyć.
- WiÄ™kszość systemów (Windows, macOS, Linux) regularnie dostarcza aktualizacje zabezpieczeÅ„ i poprawki bÅ‚Ä™dów.
- Dzięki temu jest pewność, że komputer jest zawsze chroniony przed najnowszymi zagrożeniami.
Aktualizacje zabezpieczeń
- Częstotliwość: jak najszybciej po ich udostępnieniu.
- Te aktualizacje sÄ… kluczowe, bo chroniÄ… przed nowymi wirusami, malware i atakami hakerskimi.
Aktualizacje większe (wersje systemu)
- Częstotliwość: zwykle raz na rok lub w innym cyklu (np. Windows i macOS wydają większe aktualizacje w stałych odstępach czasu).
- Ważne: przed zainstalowaniem dużej aktualizacji należy sprawdzić opinie innych użytkowników, szczególnie jeÅ›li mamy starszy sprzÄ™t – niektóre nowe wersje mogÄ… na poczÄ…tku przynosić bÅ‚Ä™dy i dziaÅ‚ać gorzej niż te starsze, stabilne.
Kiedy unikać opóźnieÅ„ w aktualizacjach?
- JeÅ›li komputer ma dostÄ™p do internetu, szczególnie w pracy lub podczas korzystania z aplikacji bankowych.
- Gdy używamy programów, które wymagajÄ… najwyższego poziomu bezpieczeÅ„stwa.
Podsumowując: Zawsze aktualizujemy system operacyjny regularnie i nie ignorujemy powiadomień! Aktualizacje to podstawa bezpieczeństwa i płynnego działania komputera.
Zabezpieczamy komputer przed atakami z zewnÄ…trz
Å»yjemy w czasach, w których cyberprzestÄ™pczość staÅ‚a siÄ™ poważnym problemem. Ataki hakerskie, wyÅ‚udzenia danych, a nawet cyberszantaż sÄ… powszechne. By nasz komputer byÅ‚ możliwie najbardziej odporny na ataki z zewnÄ…trz, można go wyposażyć w skuteczny pakiet antywirusowy. O ile najbardziej podstawowemu użytkownikowi może wystarczyć wbudowany w Windows 10 i 11 program Defender, tak w przypadku używania komputera do pracy, czy przechowywania na nim cennych plików i dokumentów, warto wyposażyć siÄ™ w bardziej wszechstronne zabezpieczenia i pomyÅ›leć o jednym z pÅ‚atnych pakietów antywirusowych.
RozsÄ…dny overclocking
WÅ›ród użytkowników komputerów szybko roÅ›nie moda na ich „podkrÄ™canie”. Wynika to z tego, że część podzespoÅ‚ów każdego PC, zwÅ‚aszcza procesor i karta graficzna majÄ… zwykle pewien zapas mocy, który przy odpowiednim ich skonfigurowaniu można wykorzystać. Procedura ta wymaga jednak (a przynajmniej powinna) sporej fachowej wiedzy, a osoby nieobeznane z niÄ… – dla dobra wÅ‚asnego sprzÄ™tu – powinny raczej z niej zrezygnować. Po pierwsze każdy konkretny kawaÅ‚ek elektroniki jest inny – to, że w internecie znajdziemy dokÅ‚adny opis tego, jak ktoÅ› na podobnym urzÄ…dzeniu uzyskaÅ‚ imponujÄ…ce efekty, wcale nie musi oznaczać, iż z nami bÄ™dzie tak samo, że nam siÄ™ to uda. Różnice pomiÄ™dzy podzespoÅ‚ami tej samej klasy potrafiÄ… być w tym zakresie znaczne. Wymaga to po prostu wyczucia specjalisty, a przynajmniej dużego doÅ›wiadczenia. Tymczasem nieodpowiednie przetaktowanie bez zabezpieczeÅ„ może doprowadzić do poważnej awarii ze zniszczeniem sprzÄ™tu wÅ‚Ä…cznie.
Zapewniamy komputerowi odpowiedniÄ… wentylacjÄ™
Komputer jak każde urzÄ…dzenie elektryczne generuje ciepÅ‚o. Im bardziej wydajny, tym wiÄ™cej, zwÅ‚aszcza jeÅ›li używamy potężnych kart graficznych i wielordzeniowych procesorów. Jednak jego podzespoÅ‚y, by pracować z peÅ‚nÄ… wydajnoÅ›ciÄ…, nie mogÄ… siÄ™ przegrzewać. Należy wiÄ™c zadbać o to, by system chÅ‚odzenia w komputerze byÅ‚ adekwatny do mocy sprzÄ™tu, musimy też zapewnić obudowie dostÄ™p do powietrza.
Nowoczesne komputery posiadajÄ… podzespoÅ‚y, które stale monitorujÄ… wÅ‚asnÄ… temperaturÄ™. JeÅ›li jest ona zbyt wysoka, nastÄ™puje automatyczne ciÄ™cie ich wydajnoÅ›ci po to, by spadÅ‚o generujÄ…ce ciepÅ‚o „wykorzystanie” ich mocy. Dla użytkownika wyglÄ…da to tak, jakby komputer nagle zaczÄ…Å‚ siÄ™ dusić – strony WWW wczytujÄ… siÄ™ wolniej, gry zaczynajÄ… klatkować itp. Jest to throtling – zjawisko spotykane przede wszystkim w dużych laptopach, które majÄ… tendencjÄ™ do przegrzewania. By go uniknąć, warto rozważyć zakup dodatkowych podstawek chÅ‚odzÄ…cych z wbudowanymi wentylatorami, które w razie potrzeby bÄ™dÄ… wdmuchiwać chÅ‚odne powietrze od spodu obudowy laptopa, co pozwoli zmniejszyć temperaturÄ™ jego pracy. W przypadku dużych komputerów PC wszystko zależy od odpowiedniej wentylacji wnÄ™trza obudowy. Im wiÄ™cej odpowiednio ustawionych wiatraków (kierunek przepÅ‚ywu powietrza od przodu do tyÅ‚u), tym chÅ‚odniejsze bÄ™dzie wnÄ™trze PC. Znaczenie ma też jakość pasty termoprzewodzÄ…cej użytej przy montażu procesora do pÅ‚yty gÅ‚ównej. Jest to element przenoszÄ…cy ciepÅ‚o z najbardziej grzejÄ…cego siÄ™ podzespoÅ‚u komputera, czyli z procesora do jego radiatora. Nieodpowiednie naÅ‚ożenie takiej pasty oznacza wyższe temperatury pracy tego elementu, a czasem wrÄ™cz uniemożliwienie jego normalnego funkcjonowania.
Czyścimy wnętrze obudowy komputera
Z czasem we wnÄ™trzu obudowy komputera osiadajÄ… znaczne iloÅ›ci kurzu, co ma wpÅ‚yw nie tylko na „higienÄ™” caÅ‚ego systemu, ale przekÅ‚ada siÄ™ na jego niestabilnÄ… pracÄ™.
Niespodziewane, dajÄ…ce siÄ™ mocno we znaki resety, spadki wydajnoÅ›ci nie muszÄ… być oznakami groźnej awarii, ale po prostu zanieczyszczenia wnÄ™trza (najgorsze efekty wystÄ™pujÄ… wówczas, gdy kurz zetknie siÄ™ z wilgociÄ…, może wtedy dojść do groźnego zwarcia). Najprostszym sposobem na unikniÄ™cie lub zmniejszenie stopnia zakurzenia jest wybranie przy zakupie obudowy wyposażonej w odpowiednie wkÅ‚adki filtrujÄ…ce i przeciwkurzowe zamontowane tam, gdzie urzÄ…dzenie „wsysa” powietrze (czyli pod przednim panelem, na spodzie obudowy). JeÅ›li nie mamy wkÅ‚adek, wnÄ™trze obudowy należy czyÅ›cić z kurzu regularnie, chociażby za pomocÄ… specjalnego, niepodatnego na elektrostatykÄ™ pÄ™dzelka lub odkurzacza. JeÅ›li nasz komputer kupiliÅ›my jako gotowy produkt (nie skÅ‚adaliÅ›my go sami) należy przeczytać dokÅ‚adnie warunki gwarancji, gdyż zdarza siÄ™, iż w takich przypadkach nie mamy prawa sami otwierać obudowy ze wzglÄ™du na zaÅ‚ożone tam plomby. Wówczas należy korzystać z serwisów czyszczÄ…cych sprzedawcy.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE