Gra na komputerze lub zanurzenie siÄ™ w wirtualnej rzeczywistoÅ›ci dziÄ™ki goglom VR, może być ciekawym i relaksujÄ…cym zajÄ™ciem, ale nie należy przesadzać z czasem spÄ™dzanym przed ekranem. DÅ‚ugotrwaÅ‚a ekspozycja na bodźce wizualne i dźwiÄ™kowe może wywoÅ‚ywać nieprzyjemne objawy, takie jak ból, zawroty gÅ‚owy, nudnoÅ›ci, zmÄ™czenie oczu czy zaburzenia snu. Co ciekawe tego typu dolegliwoÅ›ci majÄ… nawet wÅ‚asnÄ… nazwÄ™ – to choroba symulatorowa i dotyka ona znacznej części graczy komputerowych, poważnie utrudniajÄ…c im rozgrywkÄ™, zabierajÄ…c przyjemność z grania.
Czym jest choroba symulatorowa?
PrzypadÅ‚ość ta to zespóÅ‚ objawów, które wystÄ™pujÄ…, gdy nasz mózg otrzymuje sprzeczne informacje od różnych zmysÅ‚ów. Najczęściej dotyczy to wzroku i bÅ‚Ä™dnika, czyli narzÄ…du odpowiedzialnego za utrzymanie równowagi i orientacji w przestrzeni. Choroba symulatorowa jest podobna do choroby lokomocyjnej, która pojawia siÄ™ np. podczas jazdy samochodem, pociÄ…giem czy statkiem. Różnica polega na tym, że w przypadku przypadÅ‚oÅ›ci dotykajÄ…cej graczy, nie poruszamy siÄ™ fizycznie, a jedynie obserwujemy ruch na ekranie lub w goglach VR.
Dysfunkcja wynika z tego, że nasz mózg nie potrafi pogodzić siÄ™ z tym, że widzimy ruch, ale nie czujemy go w ciele. Na przykÅ‚ad, gdy gramy w grÄ™ 3D i poruszamy siÄ™ po wirtualnym Å›wiecie, nasze oczy rejestrujÄ… zmiany obrazu, ale nasz bÅ‚Ä™dnik nie odczuwa ruchu. To powoduje konflikt sygnaÅ‚ów i dezorientacjÄ™ w mózgu. W efekcie możemy odczuwać nastÄ™pujÄ…ce objawy:
- nudności
- wymioty
- ból gÅ‚owy
- zawroty głowy
- potliwość
- bladość
- zmęczenie
- senność
- trudności z koncentracją
- zaburzenia widzenia
- odrętwienie
- drażliwość
Objawy te mogÄ… być różnie nasilone i różnie dÅ‚ugo trwać. U niektórych osób mogÄ… wystÄ…pić już po kilku minutach gry lub korzystania z VR, u innych dopiero po kilku godzinach lub nawet dniach. Niektóre osoby mogÄ… być bardziej podatne na chorobÄ™ symulatorowÄ… niż inne.
SkÄ…d siÄ™ bierze choroba symulatorowa?
Ta nieprzyjemna przypadÅ‚ość bierze siÄ™ z tego, że nasz mózg nie jest biologicznie przyzwyczajony do tego typu doÅ›wiadczeÅ„. Nasz system nerwowy ewoluowaÅ‚ przez miliony lat w warunkach naturalnych, gdzie ruch byÅ‚ zawsze zwiÄ…zany z fizycznym przemieszczaniem siÄ™ ciaÅ‚a. DziÄ™ki temu nasze zmysÅ‚y byÅ‚y zsynchronizowane i spójne. Jednak dziÄ™ki postÄ™powi technologicznemu możemy teraz tworzyć iluzje ruchu za pomocÄ… komputerów i gogli VR. To sprawia, że nasz mózg jest zdezorientowany i nie wie, jak zinterpretować te bodźce.
Istnieje hipoteza, że choroba ta jest mechanizmem obronnym naszego organizmu przed zatruciem pokarmowym. Gdy nasze zmysÅ‚y wysyÅ‚ajÄ… sprzeczne informacje do mózgu, ten może uznać, że jesteÅ›my pod wpÅ‚ywem jakiejÅ› toksycznej substancji, mamy halucynacje i wywoÅ‚ać wymioty w celu oczyszczenia organizmu. To może tÅ‚umaczyć, dlaczego objawy tej przypadÅ‚oÅ›ci sÄ… tak podobne do symptomów zatrucia pokarmowego.
Jak przeciwdziałać chorobie symulatorowej?
Choroba graczy nie jest niebezpieczna dla zdrowia, ale może być bardzo uciążliwa i psuć przyjemność z gry lub VR. Na szczęście istnieją sposoby, jak jej zapobiegać lub złagodzić jej skutki. Oto kilka z nich:
Graj w odpowiednich warunkach
Zadbaj o to, by grać w dobrze oświetlonym i przewietrzonym pomieszczeniu, z odpowiedniej odległości od ekranu lub gogli VR. Unikaj gry na czczo lub po obfitym posiłku, a także po alkoholu. Nie graj, gdy jesteś zmęczony, chory lub zestresowany.
Graj w odpowiednim tempie
Nie zaczynaj od gier z dużą iloÅ›ciÄ… ruchu i dynamiki. Zacznij od gier prostych i spokojnych, które nie wymagajÄ… szybkich reakcji i skomplikowanych manewrów. Stopniowo zwiÄ™kszaj poziom trudnoÅ›ci i intensywnoÅ›ci gry, dostosowujÄ…c siÄ™ do swojego samopoczucia. Nie graj zbyt dÅ‚ugo na raz. Rob przerwy co 15-30 minut i odpoczywaj. Nie graj ponownie, dopóki nie ustÄ…piÄ… wszystkie objawy.
Graj w odpowiednie gry
Nie wszystkie gry sÄ… tak samo podatne na wywoÅ‚ywanie nudnoÅ›ci. Unikaj gier, które majÄ… niskÄ… liczbÄ™ klatek na sekundÄ™. Duży ruch kamery, niewyraźnÄ… grafikÄ™, niespójnÄ… skalÄ™ obiektów lub brak punktu odniesienia w przestrzeni. Wybieraj gry, które majÄ… wysokÄ… liczbÄ™ FPS, stabilny obraz, wyraźnÄ… grafikÄ™, spójnÄ… skalÄ™ obiektów i jasny punkt odniesienia w przestrzeni. Na przykÅ‚ad, Å‚atwiej jest grać w gry, gdzie jesteÅ›my umieszczeni w kokpicie pojazdu lub na platformie niż w gry, gdzie poruszamy siÄ™ swobodnie po otwartym terenie.
Graj w towarzystwie innych
Jeśli grasz z kimś innym, poproś go, by obserwował twoje zachowanie i reagował na twoje sygnały. Jeśli widzi, że się źle czujesz, niech ci podpowie, by przerwać grę lub zmienić ustawienia. Jeśli grasz sam, możesz skorzystać z aplikacji lub urządzeń monitorujących twoje parametry fizjologiczne i ostrzegających cię przed nadmiernym pobudzeniem lub zmęczeniem.
JeÅ›li żadne z powyższych sposobów nie pomogÅ‚y ci zapobiec lub zÅ‚agodzić objawy, możesz też spróbować skorzystać z pomocy farmakologicznej i zażyć odpowiednie leki przeciwwymiotne lub przeciwhistaminowe przed grÄ…, lub w trakcie przerwy miÄ™dzy sesjami rozgrywki. Jednak pod żadnym pozorem nie należy tego robić bez konsultacji z lekarzem i nie można nadużywać tych leków.
Podsumowanie
Choroba symulatorowa to przypadÅ‚ość, która dotyka wielu graczy komputerowych i użytkowników gogli VR. Jest to spowodowane sprzecznoÅ›ciÄ… miÄ™dzy informacjami wzrokowymi a bÅ‚Ä™dnikowymi o ruchu ciaÅ‚a. Objawia siÄ™ nudnoÅ›ciami, bólem gÅ‚owy, zawrotami gÅ‚owy i innymi dolegliwoÅ›ciami. Można jej zapobiegać lub Å‚agodzić poprzez odpowiednie warunki, tempo i dobór gier oraz pomoc innych osób. Choroba symulatorowa nie jest groźna dla zdrowia, ale może być bardzo nieprzyjemna. Na szczęście sÄ… sposoby, by jej zaradzić.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE