Czwartek , 10 Październik 2024

Czy na smartfonie trzeba instalować program antywirusowy?

   24.04.2024
Wielu użytkowników smartfonów chcących zapewnić bezpieczeństwo sobie i posiadanym urządzeniom zastanawia się, czy trzeba instalować na nich dodatkowe oprogramowanie antywirusowe tak jak na komputerach. To ważne pytanie, a odpowiedź na nie wcale nie jest taka oczywista, jak mogłoby się wydawać. Szerzej na temat piszemy w tym artykule.
Antywirus na smartfona. Czy to ma sens? Nie zawsze. Fot. Unsplash

Obecne smartfony majÄ… możliwoÅ›ci i wydajność zbliżonÄ… do komputerów PC sprzed kilku lat, a zatem potrafiÄ… bardzo wiele i dla znacznej części osób, sÄ… już podstawowym urzÄ…dzeniem do zaÅ‚atwiania spraw, zakupów, przeglÄ…dania internetu, nie mówiÄ…c o kontakcie z najbliższymi czy wspóÅ‚pracownikami. Ich popularność sprawia, że staÅ‚y siÄ™ też bardzo ważnym, a być może nawet kluczowym celem ataków hakerów z caÅ‚ego Å›wiata. Kiedy telefony byÅ‚y dość sÅ‚abo zabezpieczone przed zewnÄ™trznÄ… ingerencjÄ…, co te ataki jeszcze uÅ‚atwiaÅ‚o, ryzyko szkód byÅ‚o szczególnie realne.

Nic dziwnego zatem, że wiele osób chciaÅ‚oby swoje smartfony dodatkowo zabezpieczyć przed skutkami możliwego ataku z zewnÄ…trz. W sklepie Play, a także w sieci można znaleźć wiele programów, które to oferujÄ…. Ale czy w ogóle warto je instalować?

Wirus na smartfonie. Zagrożenie jest realne?

Tak, jeÅ›li Å›ciÄ…gamy aplikacje z niesprawdzonych źródeÅ‚. Wirusy na smartfonach operujÄ… – ze wzglÄ™du na budowÄ™ mobilnego systemu operacyjnego – przede wszystkim z poziomu aplikacji. By dokonać szkód, musimy wiÄ™c takÄ… aplikacjÄ™ pobrać i zainstalować.

OczywiÅ›cie nigdy nie ma 100% gwarancji, że aplikacja pobrana z Google Play, czy App Store bÄ™dzie wolna od wirusów i zagrożeÅ„, przypadki przemycania zÅ‚ych aplikacji zdarzaÅ‚y siÄ™ nawet tam, to jednak prawdopodobieÅ„stwo, że trafimy na realne zagrożenie w autoryzowanych sklepach, jest o wiele mniejsze niż w przypadku programów pobieranych bezpoÅ›rednio z sieci.

Antywirus na smartfona. Czy to w ogóle dziaÅ‚a?

Najprostsza odpowiedź przeznaczona jest dla użytkowników iPhone’ów – nie, nie dziaÅ‚a. ZresztÄ… w sklepie Apple w ogóle nie znajdziemy tego typu aplikacji. SÄ… tam produkty dużych firm tworzÄ…cych oprogramowanie antywirusowe na PC, ale peÅ‚niÄ… one nieco inne funkcje.

Wynika to ze sposobu, w jaki dziaÅ‚a system iOS (najnowsze Androidy także, o czym później), w którym każda aplikacja pracuje w osobnym trybie sandboksowym, w tzw. piaskownicy, czyli w wydzielonym katalogu, nie majÄ…c w ogóle wpÅ‚ywu na pliki systemowe urzÄ…dzenia ani innych zainstalowanych na nim aplikacji.

W tej sytuacji żadna aplikacja o dziaÅ‚aniu antywirusowym nie byÅ‚aby w stanie przeskanować urzÄ…dzenia, bo nie miaÅ‚aby dostÄ™pu do plików innych niż wÅ‚asne, a zatem jej skuteczność byÅ‚aby po prostu zerowa. Z tego też powodu Apple nie pozwala wprowadzać użytków iPhone’ów w bÅ‚Ä…d przez developerów, w efekcie klasycznych antywirusów w App Store nie znajdziemy. SÄ… tam za to programy do lepszej kontroli sieci Wi-Fi, do eliminacji zagrożeÅ„ zwiÄ…zanych z prywatnoÅ›ciÄ…, VPN-y, ale nie tradycyjnie rozumiane programy do walki z „wirusami”.

Na Androidzie sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. W starszych wersjach tego systemu, który byÅ‚ bardziej otwarty, instalacja dodatkowego antywirusa mogÅ‚a mieć pewien sens – takie programy miaÅ‚y sporo swobody i potrafiÅ‚y wykryć wiele zagrożeÅ„.

W przypadku nowych telefonów jedynym momentem, w którym dodatkowa, pobrana osobno aplikacja antywirusowa może sprawdzić innÄ… aplikacjÄ™ pod kÄ…tem obecnoÅ›ci szkodliwego kodu, jest czas bezpoÅ›rednio po jej pobraniu z sieci a jeszcze przed zainstalowaniem (z niesprawdzonego źródÅ‚a, a te z Google Play sÄ… już tam analizowane automatycznie).

Programy antywirusowe na telefonie z Androidem, który nie jest zrootowany (z wyższymi uprawnieniami, czyli u miażdżącej wiÄ™kszoÅ›ci użytkowników) nie majÄ… już bowiem – tak jak też i w iPhone’ach – dostÄ™pu do plików innych zainstalowanych aplikacji. Tym samym antywirusy na nowe smartfony nie mogÄ… skanować urzÄ…dzenia w ich poszukiwaniu!

Oznacza to, że nawet te programy na smartfony z Androidem, które majÄ… w nazwie dziaÅ‚anie antywirusowe, de facto antywirusami nie sÄ…, a jeÅ›li już, to tylko w bardzo ograniczonym zakresie spraw.

Co zatem oferujÄ… programy „antywirusowe” na Androida? To przede wszystkim backup, czyli kopie zapasowe ważnych plików, usÅ‚ugi lokalizacyjne (przydajÄ… siÄ™ przy kradzieży urzÄ…dzenia), możemy dziÄ™ki nim sprawdzić jakie uprawnienia nadaliÅ›my innym aplikacjom, usunąć zbÄ™dne pliki tymczasowe, ale z reguÅ‚y nic wiÄ™cej. Czasami zdarzajÄ… siÄ™ też „wzbogacone” możliwoÅ›ci zarzÄ…dzania akumulatorem i zużyciem energii, ale ich skuteczność jest wielce wÄ…tpliwa, a czasem wpÅ‚yw wrÄ™cz odwrotny od zamierzeÅ„.

Kiedy warto zainstalować antywirusa na smartfonie?

W zasadzie tylko w jednej już wspomnianej sytuacji. Gdy pobieramy aplikacje spoza oficjalnych repozytoriów, czyli Google Play. Wtedy, taki dedykowany program może przeskanować pobranÄ… aplikacjÄ™, zanim jeszcze jÄ… zainstalujemy. We wszystkich innych sytuacjach powinien wystarczyć wbudowany Play Protect. Programy firm trzecich przydadzÄ… siÄ™ też wówczas, jeÅ›li chcemy korzystać z funkcji dodatkowych – taki magazyn w chmurze, czy dobrze dziaÅ‚ajÄ…ca usÅ‚uga lokalizacji rzeczywiÅ›cie może siÄ™ nam przydać. Nie bÄ™dzie to już jednak ochrona w tym najważniejszym dla tematu znaczeniu.

Tomasz Sławiński

 

To też Cię zainteresuje

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane