Zanim wynaleziono w 1998 standard USB (uniwersalnej magistrali szeregowej), podłączanie urządzeń zewnętrznych do komputera wcale nie było proste. Występowało kilka różnych gniazd, a do tego po podłączeniu gadżetu takiego jak, chociażby drukarka, komputer należało zrestartować, by mogły się załadować (zwykle trzeba było też samodzielnie wybrać rodzaj podpinanego urządzenia) sterowniki nowego sprzętu. Wydłużało to cały proces, wymagało fachowej wręcz wiedzy i uniemożliwiało szybkie działanie w razie nagłej potrzeby.
Większość sprzętu wymagała zresztą osobnej instalacji dedykowanego oprogramowania, co też było uciążliwe zwłaszcza dla osób o ograniczonej wiedzy na temat komputerów. Gdy po raz pierwszy wprowadzono gniazda i komunikację USB, była to prawdziwa rewolucja: technologia, plug and play umożliwiła natychmiastowe podłączanie urządzeń, bez konieczności wyłączenia i ponownego uruchomienia komputera. System operacyjny samodzielnie rozpoznawał rodzaj i klasę sprzętu, a także instalował odpowiednie sterowniki. Jeśli nie było konkretnych od producenta, urządzenie i tak działało na podstawie uniwersalnych. Powodowało to, że sprzęt był gotowy do pracy zaledwie kilkanaście, góra kilkadziesiąt sekund od podłączenia go do PC.
Dziś praktycznie nie wyobrażamy sobie innej pracy z komputerem. Standard USB stał się tak popularny, że wykorzystują go praktycznie wszystkie dostępne na rynku urządzenia elektroniczne. W końcu zawitał nawet do ładowarek. Dziś mało kto pamięta, że pierwsze smartfony miały osobne gniazda do ładowania i osobne do łączenia z komputerami i innymi urządzeniami.
Lata rozwoju tej technologii sprawiły jednak, że na rynku funkcjonuje obok siebie kilka różnych standardów, gniazd USB. Niektóre do siebie nie pasują, więc — zwłaszcza osobom niezorientowanym w temacie może być często ciężko w dopasowaniu odpowiednich kabli do posiadanego sprzętu.
Na co pozwala USB?
Jest to magistrala bardzo wszechstronna, pozwala za pomocą jednego kabla wykonać wiele różnych zadań, takich jak:
Podłączanie urządzeń do komputera – to jedno z pierwszych i najbardziej podstawowych zastosowań. Z pomocą USB podłącza się drukarki i inne urządzenia elektroniczne. Wybór dostępnych sprzętów jest praktycznie nieograniczony, gdyż na USB mogą też działać nie tylko „duże” urządzenia, ale wszelkie mniejsze gadżety typu lampki biurkowe, miniwentylatorki, a także podstawki chłodzące pod laptopa.
Ładowanie – kabel USB umożliwia też ładowanie urządzeń posiadających akumulatory. Warto mieć jednak świadomość, że tu szybkość ładowania zwiększa się wraz z generacją gniazda. Nowsze USB ładują znacznie szybciej, niż te sprzed kilku lat.
Przesyłanie plików – popularność USB sprawiła, że praktycznie wszyscy producenci umieszczają te pod tego typu gniazda w swoich urządzeniach. Między większością tych urządzeń można wymieniać dane. Współczesne kable USB umożliwiają szybkie przenoszenie zawartości między smartfonami a komputerami, komputerami, laptopami, laptopami a tabletami itp.
USB 3.0 hub. Cena ok. 80 zł
Przeciętnym komputerze znajdziemy zwykle kilka gniazd USB. Wcale nie oznacza to jednak, że tylko tyle urządzeń możemy podłączyć. Do każdego gniazda można bowiem podpiąć specjalny USB hub — czyli specjalny rozdzielnik, który rozdzieli dostępne gniazda na kilka nowych. Teoretycznie w ten sposób do komputera można by podłączyć nawet 127 różnych urządzeń, jednak w praktyce liczba ta spada do kilku, góra kilkunastu. Wynika to przede wszystkim ograniczenia w zasilaniu, Jeden komputer po prostu nie będzie w stanie dostarczyć odpowiedniej ilości energii, tak aby podtrzymać kilkadziesiąt równocześnie podłączonych sprzętów.
Zależnie od ilości podłączonych urządzeń, obowiązuje też wspólny limit przepustowości. Jest on różny dla poszczególnych generacji USB i wynosi 480 Mb/s dla USB 2.0, w USB 3.0 to już jednak aż 5 Gb/s, a w 3.1 nawet 10 Gb/s.
Rodzaje złącz i kabli USB
Kształty wtyczek USB
USB A
To ciągle najpopularniejszy i podstawowy rodzaj gniazda USB o prostokątnym, spłaszczonym kształcie. Znajdziemy go w większości komputerów stacjonarnych, także w laptopach oraz ładowarkach do smartfonów, a także urządzeniach Hi-Fi. W ostatnich latach tego typu złącza pojawiły się na przykład w nowych autobusach komunikacji miejskiej. Dzięki nim możemy doładować telefon w trakcie jazdy.
USB B
USB B ma nieco inny wygląd niż USB A — kształt jest bardziej zbliżony do kwadratu z dwoma ściętymi krawędziami. W tej chwili złącza i kable tego typu znajdują kilka zastosowań. Podstawowe, to spinanie komputera i drukarek, które często mają właśnie ten typ gniazda. Kable tego typu są też zwykle akcesorium do monitorów wyposażonych we własne, dodatkowe gniazda USB. Takim kablem łączymy monitor z komputerem. Dzięki temu możemy korzystać z gniazd USB różnych typów w monitorze.
Mini USB
Nowych urządzeniach już praktycznie niespotykany i niemontowany. Może się jednak zdarzyć, że posiada go, któreś naszych starszych urządzeń elektronicznych – np. golarka, szczoteczka elektryczna itp.
Micro USB
To zminiaturyzowane złącze USB ze smartfonów sprzed kilku lat znajdziemy także w części nowych urządzeń – np. niektórych aparatów foto czy słuchawek z niższej półki. Jednak jest to standard złącza, który powoli zanika, szybko eliminowany przez USB-C.
USB C
To najnowsze rodzaje złącz USB, które charakteryzują niewielkie rozmiary i symetryczność. Stworzono je po to, by wyeliminować problemy związane z dużą ilością różnych końcówek USB na rynku, oraz umożliwić sprawniejsze podłączanie urządzeń – dzięki symetryczności, niezależnie od tego, w którą stronę odkręcimy końcówkę, będzie ona pasować do gniazda. Złącza USB C w ostatnich latach stały się praktycznie głównymi złączami smartfonów, ale coraz częściej trafiają też do większych urządzeń, jak laptopy, czy nawet komputery stacjonarne. Mimo niewielkich rozmiarów zachowują one pełną funkcjonalność, a co najważniejsze są zdolne do przewodzenia prądu o wyższym napięciu i natężeniu, co pomaga w szybkim ładowaniu. Docelowo ma to być główny i powszechny standard gniazd USB.
Porównanie wielkości wtyczek USB
Popularne standardy złącz USB
Gniazda USB różnią się między sobą nie tylko ze względu na kształt, ale też jakość i sposób transmisji. Kolejne generacje są coraz szybsze i efektywniejsze:
- USB 1.0 i 1.1 – pierwsza generacja, powstała pod koniec XX wieku. Kable w tej wersji pozwalają na przesyłanie danych o prędkości 1,5 Mb/s i 12 Mb/s.
- USB 2.0 – druga generacja. Maksymalna szybkość transferu wynosi tu 480 Mb/s, a zużycie energii oscyluje wokół 500 mA. Ważną cechą tej wersji USB jest to, iż przesył danych jest tu możliwy tylko w jedną stronę (half duplex), nie ma zatem możliwości równoległego przesyłania w obu kierunkach. Maksymalna długość kabla USB tego typu to 5 m.
- USB 3.0 (lub 3.1 Gen 1)– trzecia generacja, którą wyróżnia przepustowość sięgająca 5 Gb/s oraz zużycie prądu na poziomie 900 mA (co umożliwia szybsze ładowanie). Ten standard umożliwia przesyłanie i odbieranie danych w trakcie jednej operacji (czyli full duplex). Długość kabla do 3 m.
- USB 3.1 (lub 3.1 Gen 2) – to z kolei poprawiona wersja USB 3.0. Podstawową cechą jest zwiększenie przepustowości do nawet 10 Gb/s.
Tomasz Sławiński
KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE