Piątek , 19 Kwiecień 2024

Jak interpretować kluczowe parametry sprzętu audio? Doradzamy

   16.10.2023
Zanim kupimy dowolny sprzęt muzyczny, warto poznać znaczenie podstawowych pojęć i określeń dotyczących parametrów, które producenci umieszczają na opakowaniach. Zwykle nie wnikamy głęboko w definicje takich pojęć jak impedancja czy pasmo przenoszenia, gdyż uważamy, że to dane przeznaczone dla specjalistów. Tymczasem z opisów, które udostępniają producenci można się bardzo wiele o danym modelu kolumn czy słuchawek dowiedzieć. W tym artykule krótko wyjaśniamy podstawowe pojęcia z tej dziedziny.
Czym są parametry takie jak impedancja, moc, dynamika czy pasmo przenoszenia? Wyjaśniamy to w tym artykule. Fot. Unsplash

Oznaczenia, jakie umieszczajÄ… producenci sprzÄ™tu muzycznego (gÅ‚oÅ›ników i sÅ‚uchawek) na swoich urzÄ…dzeniach, sÄ… kluczowe, jeÅ›li chodzi o nasze późniejsze zadowolenie z ich użytkowania. Wielu nabywców uważa te zapisy za zbyt skomplikowane i po prostu je ignoruje, tymczasem zdecydowanie nie warto – gdyż to one okreÅ›lajÄ… jakość dźwiÄ™ku, który po zakupie popÅ‚ynie do naszych uszu. Warto poznać przynajmniej podstawowe znaczenie kluczowych parametrów, gdyż pozwolÄ… one dokonać lepszego wyboru sprzÄ™tu odpowiedniego dla nas – znajÄ…c te wartoÅ›ci, nie trzeba siÄ™ bÄ™dzie kierować wskaźnikiem, który w przypadku urzÄ…dzeÅ„ audio potrafi być bardzo zawodny, czyli samÄ… cenÄ…, nie bÄ™dziemy też musieli liczyć na opinie innych, zwÅ‚aszcza że w kwestiach muzycznych odczucia mogÄ… być bardzo subiektywne.

Moc

Jednym z najczęściej „zauważanych” przez użytkowników parametrów sprzÄ™tu takiego jak kolumny, gÅ‚oÅ›niki czy sÅ‚uchawki jest jego moc. W urzÄ…dzeniach muzycznych moc odnosi siÄ™ do iloÅ›ci energii elektrycznej zużywanej przez urzÄ…dzenie, a tym samym zdolnoÅ›ci urzÄ…dzenia do wytwarzania gÅ‚oÅ›nego dźwiÄ™ku. Wyrażana jest w watach (W) lub w innych jednostkach, takich jak dB (decybele).

Moc wyjÅ›ciowa, która jest podawana w specyfikacjach urzÄ…dzeÅ„ audio, jest miarÄ… mocy, którÄ… urzÄ…dzenie może przekazać do gÅ‚oÅ›ników lub sÅ‚uchawek. Oznacza to, że im wyższa moc wyjÅ›ciowa, tym gÅ‚oÅ›niejszy dźwiÄ™k bÄ™dzie w stanie wyprodukować urzÄ…dzenie.

Warto jednak pamiÄ™tać, że moc wyjÅ›ciowa bywa przeceniana. Nie jest bowiem jedynym (i wcale nie najważniejszym) czynnikiem wpÅ‚ywajÄ…cym na jakość dźwiÄ™ku. Inne czynniki, takie jak impedancja, czuÅ‚ość gÅ‚oÅ›ników, jakość wzmacniacza i innych elementów ukÅ‚adu audio, również majÄ… wpÅ‚yw na koÅ„cowy efekt.

Dynamika

To ważny parametr. Dynamika sÅ‚uchawek i gÅ‚oÅ›ników to miara zakresu gÅ‚oÅ›noÅ›ci, w jakim urzÄ…dzenie jest w stanie odtworzyć dźwiÄ™ki, od najcichszych do najgÅ‚oÅ›niejszych. Krótko mówiÄ…c, jest to zakres różnicy miÄ™dzy najniższÄ… i najwyższÄ… wartoÅ›ciÄ… ciÅ›nienia akustycznego, jakie urzÄ…dzenie jest w stanie wytworzyć.

W codziennym użytkowaniu oznacza to, że im szerszy zakres dynamiki, tym lepiej urzÄ…dzenie jest w stanie oddać różnicÄ™ miÄ™dzy cichymi i gÅ‚oÅ›nymi dźwiÄ™kami, co prowadzi do bardziej realistycznego i naturalnego brzmienia.

Dynamika sÅ‚uchawek i gÅ‚oÅ›ników jest mierzona w decybelach (dB) i jest okreÅ›lana przez różnicÄ™ miÄ™dzy poziomem ciÅ›nienia akustycznego najgÅ‚oÅ›niejszego dźwiÄ™ku, który urzÄ…dzenie jest w stanie odtworzyć, a poziomem ciÅ›nienia akustycznego najcichszego dźwiÄ™ku, który urzÄ…dzenie jest w stanie odtworzyć. W specyfikacjach urzÄ…dzeÅ„ audio zakres dynamiki jest podawany jako wartość w dB.

Jednym z przykÅ‚adów, gdzie zastosowanie sprzÄ™tu o szerokiej dynamice jest szczególnie wskazane, może być, chociażby muzyka klasyczna, gdzie w ramach jednego utworu potrafiÄ… wystÄ™pować obok siebie bardzo ciche i bardzo gÅ‚oÅ›ne fragmenty.

Jeśli zależy nam na słuchawkach lub głośnikach wysokiej jakości, powinniśmy wybierać urządzenia audio z szerokim zakresem dynamiki, ponieważ zapewnia to lepszą jakość dźwięku i bardziej realistyczne odtworzenie muzyki.

Impedancja

Impedancja gÅ‚oÅ›nika lub sÅ‚uchawek to pojÄ™cie, które – najproÅ›ciej mówiÄ…c – okreÅ›la opór elektryczny przeciwko przepÅ‚ywowi prÄ…du zmiennego w urzÄ…dzeniach audio. Impedancja jest mierzona w Ohmach (Ω) i może mieć wpÅ‚yw na jakość dźwiÄ™ku w zależnoÅ›ci od urzÄ…dzenia audio, z którym jest poÅ‚Ä…czona.

W przypadku gÅ‚oÅ›ników impedancja jest okreÅ›lana jako wartość elektryczna oporu, który pojawia siÄ™ na cewce gÅ‚oÅ›nika w wyniku przepÅ‚ywu prÄ…du zmiennego przez niÄ…. Im niższa wartość impedancji, tym wiÄ™ksza ilość prÄ…du bÄ™dzie przepÅ‚ywać przez gÅ‚oÅ›nik, co oznacza, że bÄ™dzie on gÅ‚oÅ›niejszy. Jednak zbyt niska impedancja może prowadzić do przeciążenia wzmacniacza lub uszkodzenia gÅ‚oÅ›nika.

W przypadku sÅ‚uchawek impedancja jest okreÅ›lona jako opór elektryczny wystÄ™pujÄ…cy wewnÄ…trz sÅ‚uchawek, który opiera siÄ™ przepÅ‚ywowi prÄ…du. Im wyższa wartość impedancji sÅ‚uchawek, tym mniej prÄ…du bÄ™dzie przepÅ‚ywać przez nie i tym samym dźwiÄ™k bÄ™dzie cichszy. Jednak niektóre urzÄ…dzenia audio, takie jak niektóre smartfony, nie sÄ… w stanie zapewnić wystarczajÄ…cej mocy, aby zasilać sÅ‚uchawki o wysokiej impedancji, co może prowadzić do sÅ‚abego dźwiÄ™ku lub nawet braku dźwiÄ™ku.

Pasmo przenoszenia

Kolejnym bardzo ważnym parametrem urzÄ…dzeÅ„ audio jest pasmo przenoszenia. To – krótko mówiÄ…c – zakres czÄ™stotliwoÅ›ci, które mogÄ… być przetwarzane przez urzÄ…dzenie audio bez znaczÄ…cej straty lub znieksztaÅ‚cenia sygnaÅ‚u.

W przypadku urzÄ…dzeÅ„ audio, takich jak wzmacniacze lub gÅ‚oÅ›niki, pasmo przenoszenia okreÅ›la zakres czÄ™stotliwoÅ›ci, które mogÄ… być odtwarzane z zadowalajÄ…cÄ… jakoÅ›ciÄ… dźwiÄ™ku. W codziennym użytkowaniu oznacza to, że jeÅ›li urzÄ…dzenie audio ma szerokie pasmo przenoszenia, to jest w stanie przetworzyć zarówno niskie, jak i wysokie czÄ™stotliwoÅ›ci, co prowadzi do bardziej naturalnego i peÅ‚nego brzmienia dźwiÄ™ku.

W specyfikacjach urzÄ…dzeÅ„ audio, pasmo przenoszenia jest zwykle podawane w Hertzach (Hz) i okreÅ›la zakres czÄ™stotliwoÅ›ci, które urzÄ…dzenie jest w stanie przetwarzać. PrzykÅ‚adowo, pasmo przenoszenia typowych gÅ‚oÅ›ników może wynosić od 20 Hz do 20 000 Hz, co odpowiada zakresowi czÄ™stotliwoÅ›ci fal dźwiÄ™kowych sÅ‚yszalnych przez czÅ‚owieka.

Przy kupnie sprzętu kluczowe jest, aby wybrać np. słuchawki z odpowiednim dla naszego ucha i upodobań muzycznych pasmem przenoszenia. Na przykład, jeśli słuchamy muzyki z dużą ilością basu, to warto wybrać głośniki lub słuchawki z szerszym zakresem niskich częstotliwości.

SMR (sygnał/szum)

Stosunek sygnaÅ‚u do szumu (ang. Signal-to-Noise Ratio, SNR) to miara stosunku sygnaÅ‚u dźwiÄ™kowego (czyli pożądanego sygnaÅ‚u) do poziomu szumów (czyli niepożądanych zakÅ‚óceÅ„), wystÄ™pujÄ…cych w urzÄ…dzeniach audio.

Im wyższy stosunek sygnaÅ‚u do szumu, tym mniej szumów bÄ™dzie sÅ‚yszalnych w porównaniu do sygnaÅ‚u dźwiÄ™kowego i tym samym dźwiÄ™k bÄ™dzie bardziej czysty i klarowny. Stosunek sygnaÅ‚u do szumu jest mierzony w decybelach (dB) i podawany w specyfikacjach niektórych urzÄ…dzeÅ„ audio.

W przypadku sprzÄ™tu, takiego jak wzmacniacze lub odtwarzacze, stosunek sygnaÅ‚u do szumu okreÅ›la ilość szumów generowanych przez urzÄ…dzenie w stosunku do poziomu sygnaÅ‚u dźwiÄ™kowego. Im wyższy SNR, tym mniej szumów bÄ™dzie sÅ‚yszalnych i tym samym dźwiÄ™k bÄ™dzie bardziej czysty i naturalny.

Całkowite zniekształcenia harmoniczne

Całkowite zniekształcenia harmoniczne (ang. Total Harmonic Distortion, THD) to miara ilości zniekształceń sygnału dźwiękowego wyjściowego w stosunku do sygnału wejściowego, wyrażona jako procent lub w decybelach.

ZnieksztaÅ‚cenia harmoniczne sÄ… wynikiem nieliniowych charakterystyk pracy elementów skÅ‚adowych urzÄ…dzenia audio, takich jak wzmacniacze lub gÅ‚oÅ›niki. W codziennym użytkowaniu przekÅ‚ada siÄ™ to na to, że znieksztaÅ‚cenia harmoniczne mogÄ… prowadzić do znieksztaÅ‚cenia dźwiÄ™ku i zmiany jego charakteru. Im wyższe wartoÅ›ci THD, tym wiÄ™ksza ilość znieksztaÅ‚ceÅ„ i tym samym gorsza jakość dźwiÄ™ku.

W specyfikacjach urządzeń audio całkowite zniekształcenia harmoniczne są podawane jako procent lub w decybelach (dB) i określają maksymalną wartość zniekształceń, jakie mogą wystąpić w urządzeniu. Na przykład, jeśli urządzenie audio ma THD 1%, oznacza to, że zniekształcenia harmoniczne są na poziomie 1% sygnału wyjściowego, a 99% to sygnał czysty.

Separacja kanaÅ‚ów

Separacja kanaÅ‚ów w sprzÄ™cie audio to miara poziomu izolacji sygnaÅ‚u miÄ™dzy kanaÅ‚ami, co oznacza, że ​​jest to zdolność urzÄ…dzenia do utrzymania sygnaÅ‚ów z kanaÅ‚ów lewego i prawego oddzielnie, bez znaczÄ…cego wpÅ‚ywu jednego kanaÅ‚u na drugi.

Co to dokÅ‚adnie oznacza? Im wyższa separacja kanaÅ‚ów, tym mniejsze jest zakÅ‚ócenie sygnaÅ‚u pomiÄ™dzy kanaÅ‚ami lewym i prawym, co przekÅ‚ada siÄ™ na bardziej realistyczny, lepszej jakoÅ›ci dźwiÄ™k. Wysoka separacja kanaÅ‚ów jest szczególnie ważna w przypadku sprzÄ™tu audio z wielokanaÅ‚owym dźwiÄ™kiem, takim jak kino domowe lub systemy nagÅ‚aÅ›niajÄ…ce, gdzie oddzielne kanaÅ‚y sÄ… odpowiedzialne za różne elementy dźwiÄ™ku.

Separacja kanaÅ‚ów jest mierzona w decybelach (dB) i okreÅ›la, jak dobrze urzÄ…dzenie jest w stanie oddzielić sygnaÅ‚ miÄ™dzy kanaÅ‚ami. W specyfikacjach urzÄ…dzeÅ„ audio zazwyczaj podawane sÄ… wartoÅ›ci dla separacji kanaÅ‚ów dla każdego kanaÅ‚u oddzielnie, np. Separacja kanaÅ‚ów lewego i prawego.

Najlepiej wybierać urzÄ…dzenia audio z wysokÄ… separacjÄ… kanaÅ‚ów, ponieważ zapewni to dokÅ‚adniejsze oddanie przestrzeni dźwiÄ™kowej i poprawi koÅ„cowe wrażenia z odsÅ‚uchu.

Efektywność

Ostatnim, czÄ™sto zresztÄ… pomijanym parametrem, który warto znać, jest efektywność. W przypadku sprzÄ™tu audio to miara tego, jak dużo dźwiÄ™ku jest produkowane przez gÅ‚oÅ›nik lub sÅ‚uchawki przy okreÅ›lonej mocy wejÅ›ciowej. Innymi sÅ‚owy, jest to miara wydajnoÅ›ci urzÄ…dzenia audio i mówi o tym, jak skutecznie urzÄ…dzenie przetwarza sygnaÅ‚ audio w dźwiÄ™k. Efektywność nie ma wpÅ‚ywu na jakość samego dźwiÄ™ku, ale mówi nam, chociażby jak kosztowne (w sensie zużycia energii) bÄ™dzie nasze urzÄ…dzenie.

Efektywność jest mierzona w decybelach (dB) i wyraża się w procentach. Najczęściej używaną jednostką efektywności jest dB SPL/mW (decybel dźwięku ciśnienia akustycznego na miliwat mocy wejściowej).

Im wyższa efektywność, tym mniej mocy jest potrzebnej do osiÄ…gniÄ™cia okreÅ›lonego poziomu gÅ‚oÅ›noÅ›ci. Oznacza to, że urzÄ…dzenia audio o wyższej efektywnoÅ›ci sÄ… bardziej energooszczÄ™dne i mogÄ… dziaÅ‚ać z niższÄ… mocÄ…. Co wiÄ™cej, urzÄ…dzenia audio o wyższej efektywnoÅ›ci mogÄ… zapewnić wyższy poziom gÅ‚oÅ›noÅ›ci, co jest szczególnie ważne w przypadku wykorzystania sprzÄ™tu audio w dużych pomieszczeniach lub w plenerze.

Tomasz Sławiński

 

To też Cię zainteresuje

KOMENTARZE (0) SKOMENTUJ ZOBACZ WSZYSTKIE

Najczęściej czytane